De gemeenteraad in Weststellingwerf heeft in een extra raadsvergadering op 22 april 2021 besloten dat er het komende jaar geen nieuwe aanvragen voor geitenhouderijen in behandeling worden genomen.
Dit besluit volgt op een aantal aanvragen dat in korte tijd is gedaan. Omdat er een groot landelijk onderzoek loopt naar gezondheidsrisico’s rondom geitenhouderijen wil de gemeente regie houden over waar geitenhouderijen wel en niet gevestigd kunnen worden in relatie tot de mogelijke gezondheidseffecten. De gemeente moet nu binnen een jaar een nieuw bestemmingsplan in procedure brengen, waarin mogelijke aanpassingen m.b.t. de geitenhouderij worden opgenomen. Reeds ingediende aanvragen zullen wel nog gewoon in behandeling worden genomen.
De reden waarom dit voorstel er nu ligt, komt voort uit onderzoeken naar de gezondheid van mensen die in de buurt van een veehouderij wonen. Daaruit blijkt dat mensen die in de buurt wonen van een geitenhouderij iets vaker een longontsteking krijgen dan andere mensen. Er is echter niet bekend hoe dat komt of waardoor. Dit wordt nu onderzocht door o.a. het RIVM. Overigens blijken astma en allergie aandoeningen rond deze veehouderijen juist weer minder vaak voor te komen.
Het volksgezondheidsaspect is een belangrijk punt om nu een jaar de tijd te nemen en geen nieuwe aanvragen voor geitenhouderijen in behandeling te nemen.
Het agendapunt werd achter gesloten deuren behandeld. De reden daarvoor was dat het college wilde voorkomen dat er mogelijk een aanzuigende werking zou uitgaan van het aankondigen van deze tijdelijke stop tussen het bespreken in een openbare raadsvergadering en de publicatie ervan in de Staatscourant enkele dagen later. De VVD snapt deze keuze, maar maakt een andere afweging en had hier liever in het openbaar over gesproken, omdat het een belangrijk maatschappelijk onderwerp is en de aanzuigende werking anders inschat.
In tien provincies geldt nu een stop op geitenhouderijen; Groningen en Friesland kennen die niet. Sterker nog in Friesland was -ie er wel maar is de stop er juist weer afgehaald. Dit heeft tot nu toe geen aanzuigende werking gehad in onze gemeente. Bovendien leiden niet alle aanvragen in de praktijk tot nieuwe vestiging van geitenhouderijen. En is de tijd tussen bespreking en publicatie bijzonder kort.
Als VVD willen we ondernemerschap stimuleren en willen we dat vergunningsaanvragen worden benaderd via het ja, tenzij principe. Dit gaat hier tegenin. We zien ook dat melkveehouders het zwaar hebben en dat geitenmelk aanzienlijk meer opbrengt dan bijvoorbeeld koemelk. Bovendien is er grote vraag naar geitenmelk. In die zin is het logisch dat er meer aanvragen zullen komen van bestaande veehouderij bedrijven die om willen schakelen. Dit kan een impuls zijn voor onze lokale economie, waar de agrarische sector een belangrijk onderdeel van is.
Tegelijkertijd zien we aan de andere kant ook dat er vragen zijn die beantwoord moeten worden rond de gezondheid voor omwonenden. Het College geeft aan dat het RIVM in 2022 onderzoeksresultaten hoopt op te leveren die aangeven waarom er meer longontstekingen zijn rondom geitenhouderijen. Als die resultaten er zijn, kunnen we hier mogelijk onze regelgeving op aan passen.
Er zijn al advies richtlijnen van het RIVM die ook zijn omarmd door LTO en het is goed om te bekijken óf en zo ja, hoe we daar in Weststellingwerf mee om kunnen gaan. De VVD kan zich dan ook voorstellen dat dit mogelijk tot een aanpassing in het bestemmingsplan buitengebied kan leiden.
Voor de VVD geldt dat het doel van deze exercitie niet kan zijn, het verbieden van nieuwe geitenhouderijen. Hooguit het bij de tijd brengen van ons bestemmingsplan en te bezien waar geitenhouderijen in Weststellingwerf een toekomstbestendige plek krijgen en waarbij ook andere belangen goed worden afgewogen.
Daarom hebben we kunnen instemmen met het een jaar de tijd te nemen om de analyse te maken en mogelijk het bestemmingsplan bij de tijd te brengen, in overleg met betrokken partijen, zoals LTO, geitenhouders en omwonenden. Daar kan dan in openbaarheid in de raad uitgebreid met elkaar over van gedachten worden gewisseld.
Het besluit van de gemeenteraad is uiteindelijk met een spoedprocedure de volgende dag al gepubliceerd in de Staatscourant en is daarmee per 23 april 2021 in werking getreden.
